Technologie cyfrowe a niepełnosprawność

10-tego grudnia mgr Piotr Osiadły - laureat ogólnopolskiego konkursu Cyfrowa Polska 2020+ na najlepszy esej naukowy w kategorii socjologia - wygłosił referat w ramach czwartego spotkania uczestników interdyscyplinarnego seminarium naukowego pt. "Naukowe techniki modelowania rzeczywistości".

Tematyka wystąpienia, zatytułowanego "Terra incognita - badanie świata osób z niepełnosprawnością intelektualną. Niuanse, pułapki, rozwiązania", koncentrowała się na opisie i analizie dostępu cyfrowego osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz jego efektywności funkcjonalnej i terapeutycznej. Referent omówił strukturę systemu opieki nad osobami z niepełnosprawnością, koncepcję prowadzonych badań, a także zastosowane narzędzia badawcze. Obraz, wyłaniający się z zestawienia części wyników badań, nie potwierdza w sposób jednoznaczny hipotezy o wysokiej wartości terapeutycznej świata "nowych mediów". Implikuje to następujący postulat: Rozszerzanie dostępu cyfrowego osób z niepełnosprawnością musi być skorelowane z edukacją, prowadzącą do racjonalnego i bezpiecznego korzystania z najnowszych technologii komunikacyjnych.

Podczas ożywionej, a zarazem rzeczowej dyskusji zwrócono uwagę na kontekst aksjologiczny omawianej problematyki oraz na kwestie instrumentalizacji, alienacji społecznej oraz komercjalizacji osób z niepełnosprawnością. Podniesiono również argument dotyczący ideologizacji (instrumentalizacji politycznej) niepełnosprawności poprzez wpisanie jej w postmodernistyczny dyskurs wykluczenia i emancypacji. Paradoksalność owego dyskursu oraz wypływających z niego rozwiązań instytucjonalnych i prawnych polega z jednej strony na dążeniu do równości w zakresie udziału w decyzjach politycznych, dostępie do Internetu czy w życiu seksualnym, z drugiej natomiast na odmawianiu osobom z niepełnosprawnością podstawowych praw - prawa do życia (aborcja i eutanazja) oraz prawa do godnego życia (wykluczenie ekonomiczne, ubezwłasnowolnienie).

Doc. dr Tomasz Drewniak